Artykuł
Ośrodek Tradycji Garncarstwa w Chałupkach
To jedyny tego typu ośrodek w Polsce. Początki garncarstwa w Chałupkach przypadają na połowę XVI wieku. W roku 1935 w Chałupkach istniało aż 69 warsztatów garncarskich, zaś 40 lat później - już tylko 40 warsztatów. Umiejętności toczenia garnków przekazywano z pokolenia na pokolenie. W 1996 roku – z inicjatywy mieszkańców wsi, Urzędu Gminy w Morawicy oraz Muzeum Narodowego i Wojewódzkiego Domu Kultury w Kielcach – rozpoczęto budowę nowego obiektu o charakterze muzealnym Ośrodka Tradycji Garncarstwa w Chałupkach, udostępnionego dla zwiedzających 4 października 1998 roku. Obecnie budynek przechodzi całkowitą modernizację.
Adres: ul. Garncarska 5, 26-026 Chałupki
Ośrodek Tradycji Garncarstwa w Chałupkach zaprasza od wtorku do niedzieli w godz. 12:00 – 16:00, po wcześniejszej rezerwacji telefonicznej pod numerem 690 613 873 oraz 41 306 79 30.
Ceny Biletów:
- normalny - 8 zł
- ulgowy - 4 zł
Kościół pw. Wszystkich Świętych w Brzezinach
Parafia Brzeziny powstała w 1440 r. Początkowo kościół był drewniany, ale kiedy w 1640 r. zaczął podupadać, ówczesny proboszcz ks. Wojciech Miszkowicz podjął decyzję o budowie świątyni murowanej. Główny ołtarz w kościele zbudował w 1857 r. Juliusz Illman. Znajduje się w nim stary bizantyjski obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem na ręku. Na zasuwie jest kopia obrazu Wszystkich Świętych. Bogato zdobiona ambona pochodzi z 1864 r. W 1947 roku wojewódzki konserwator zabytków uznał kościół w Brzezinach wraz z otaczającym terenem za zabytek i wpisał go do rejestru zabytków.
Kościół p.w. Biskupa Mikołaja w Lisowie
Początki parafii sięgają XI w. Niektóre źródła historyczne jako datę powstania parafii podają rok 1119. Kościół posiada jedną nawę z niższym prezbiterium ze sklepieniem krzyżowym. Bryła nawy została przykryta dwuspadowym, stromym dachem o formie gotyckiej. Po obu stronach nawy dobudowano cztery kaplice: Matki Boskiej Częstochowskiej, św. Barbary, św. Jana Chrzciciela oraz św. Józefa. Nawę główną zamyka drewniany chór organowy wyposażony w skromny instrument.
Kalwaria Świętokrzyska
Miejsce kultu Chrystusowego obrazującego mękę, śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa Pana. Kalwarię wybudowano w 1997 r. na wzgórzu o wysokości 251 m n.p.m. a pomysłodawcą był proboszcz parafii śp. ks. Stanisław Kornecki. Stanowi ją 15 stacji drogi krzyżowej oraz zachowane konserwatorsko ruiny XIX wiecznej kaplicy Oraczewskich
Młyn w Bieleckich Młynach
Młyn pochodzi z XIX wieku i znajduje się nad Czarną Nidą. Po zakupie przez osobę prywatną w 1960 roku został przebudowany na murowany. Obok młyna znajduje się mała elektrownia wodna.
Dawny młyn wodny ze spichlerzem nad Czarną Nidą
Trzykondygnacyjny browar i dworski spichlerz został wzniesiony z 1840 r. przez rodzinę Oraczewskich. W 1905 roku spichlerz został zmieniony na młyn zbożowy i podniesiony o jedno piętro. W XX wieku przeszedł w ręce prywatnego właściciela.
Oficyna dworska
Oficyna dworska została wybudowana w 1858 r. za czasów Edwarda Oraczewskiego, który to w 1837 r. nabył teren na publicznej licytacji. Oficyna była dawnym budynkiem, w którym świadczono usługi gospodarcze. Obecnie w odrestaurowanej oficynie znajduje się sala do ślubów cywilnych.
Ruiny kaplicy rodziny Oraczewskich
Neogotycka kaplica pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny znajdująca się na wzgórzu kościelnym (251 m n.p.m.). Kaplica ta została wybudowana około 1840 roku z kamienia wapiennego. Kaplica miała kształt prostokąta. Ściany wewnętrzne ozdobione były pilastrami. W kaplicy znajdował się także drewniany chór, na który prowadziły drewniane schody. Została zniszczona podczas bitwy 15 stycznia 1945 roku w wyniku ostrzału radzieckiej artylerii. Odłamki pocisków zniszczyły ołtarz główny ze znajdującym się tam obrazem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny. Wewnątrz kaplicy znajdują się wmurowane epitafia rodziny Oraczewskich i Wielopolskich.
Zabytkowy Park Dworski w Morawicy
XIX wieczny park w stylu angielskim o powierzchni niespełna 4 ha ulokowany w samym centrum Morawicy. Pierwotnie obszar ten stanowił otoczenie majątku rodziny Oraczewskich obecnie jest wyjątkowo urokliwym miejscem wypoczynku i spotkań mieszkańców. W roku 2008 teren parku został wykupiony przez gminę Morawica, która postanowiła przywrócić mu pierwotny urok. Uroczyste otwarcie zrewitalizowanego parku odbyło się w 2014 r.
Zalew Morawica
Zalew na rzece Morawka powstał w 2010 r. Jego przeznaczeniem jest ochrona terenów rolnych przed powodzią, a w okresach letnich pełni funkcje rekreacyjne. Długość przylegającej plaży wynosi 70 metrów, a wokół całego zbiornika wiedzie ścieżka spacerowa. Przy brzegu działa wypożyczalnia sprzętów wodnych, molo widowiskowe, park linowy a całe kąpielisko jest strzeżone. Cały kompleks został oświetlony i jest miejscem aktywnego wypoczynku nie tylko latem – zimą w przeręblach zimnych kąpieli zażywają morsy z całej okolicy.
Spływy kajakowe po rzece Czarna Nida
Szlak kajakowy AKTIW ( projekt Atrakcje Krajoznawczo – Turystyczne - Inicjatywa Wspólna) swój początek ma w Morawicy, przy muszli koncertowej. Pierwszy odcinek Morawica – Wolica liczy ok. 14 km, czas spływu to ok. 5 godz. Trasa jest dość łatwa, chociaż miejscami znajdują się brody przez rzekę i wówczas trzeba wysiąść i trzymając kajak na lince przeciągnąć go po wodzie bez obciążenia. Trasa jest bardzo kręta - nie pozwala na bezczynne płynięcie z prądem. Następny odcinek Wolica – Tokarnia ma 6 km długości i na jego przepłynięcie potrzeba ok.2 godziny. Szlak jest urozmaicony i bardzo ciekawy, bo jest to szlak naturalny i dziki, ale również dosyć bezpieczny. Kajakiem może pływać absolutnie każdy.
Orla Góra
Zwana też Ułańską, położona na południe od centrum Morawicy. Na jej zboczu stoi figura NMP Królowej Polski z 1869 roku, Z pod której roztacza się przepiękna panorama na Morawicę oraz Góry Świętokrzyskie z dominującą w oddali Łysicą. Według jednej z opowieści ufundował ją mieszkaniec Morawicy, Orliński, w podzięce za długo oczekiwane potomstwo. Inna wersja głosi, że to Leśna Madonna Morawicka stanowiąca wotum za ocalenie wsi w powstaniu styczniowym.
Stanowisko czołgowe
Lasy w okolicy Morawicy były miejscem stacjonowania jednostek wchodzących w skład 16 Dywizji Pancernej Wehrmachtu dowodzonej przez Dietricha von Mullera. W lesie pomiędzy Łabędziowem a Radomicami od grudnia 1944 roku stacjonował 2 Pułk Pancerny. W skład jego uzbrojenia wchodziło około 120 pojazdów bojowych w tym 57 czołgów typu Panther. Widoczne do dnia dzisiejszego zagłębienia w terenie są śladem po stacjonujących tu pojazdach. Czołgi ukryte były w lesie wzdłuż dróg, które umożliwiały szybkie przemieszczanie w stronę frontu. Warto zwrócić uwagę, iż wiele z zachowanych stanowisk skierowanych jest na wschód. Pokazuje to, z której strony Niemcy spodziewali się natarcia. Większość załóg zajęła kwatery w Radomicach, w lesie pozostawali tylko żołnierze pełniący wartę i zapewniający gotowość bojową pojazdów.
